Trong đề thi Ngữ Văn từ lớp 8 đến vào 10, viết đoạn văn nghị luận xã hội 200 chữ là phần dễ lấy điểm nhưng cũng dễ bị trừ nếu sai cấu trúc, viết lạc đề. Tuy chỉ chiếm 2 điểm nhưng đây là “phần gỡ điểm” cực kỳ quan trọng nếu học sinh nắm được kỹ thuật viết bài. Bài viết này chia sẻ chi tiết cấu trúc, mẹo viết và lỗi cần tránh để học sinh THCS có thể làm tốt đoạn văn nghị luận xã hội và ghi điểm tối đa.
1. Vì sao học sinh thường mất điểm trong đề thi vào 10 môn Ngữ Văn?
Ngữ Văn là môn thi bắt buộc trong kỳ thi vào lớp 10 tại hầu hết các tỉnh, thành phố. Mặc dù không phải là môn thi trắc nghiệm nhưng vẫn có tỷ lệ học sinh dưới trung bình khá cao, thậm chí với những em đã học thêm hoặc luyện thi.
Một số nguyên nhân phổ biến:
- Học tủ, học vẹt nhưng trúng đề khác → lúng túng, không viết được bài.
- Không biết cách triển khai đoạn văn nghị luận xã hội và nghị luận văn học đúng bố cục, rõ ràng.
- Thiếu kỹ năng lập dàn ý, dẫn đến bài viết rối ý, lan man.
- Quên dẫn chứng, sai chính tả, lỗi diễn đạt làm giảm điểm đáng tiếc.
→ Tất cả đều là những kỹ năng có thể rèn luyện, không cần năng khiếu mới làm được.
2. Cấu trúc đề thi vào 10 môn Ngữ Văn – nắm rõ để ôn đúng hướng
Đề thi vào lớp 10 thường gồm 3 phần:
- Đọc hiểu (3 điểm): Một đoạn văn bản (nghị luận, văn xuôi hoặc thơ hiện đại) và 3–4 câu hỏi từ nhận biết đến vận dụng.
- Nghị luận xã hội (2 điểm): Viết đoạn văn 200 chữ về một vấn đề đời sống liên quan đến đạo đức, thái độ, kỹ năng sống.
- Nghị luận văn học (5 điểm): Phân tích nhân vật, chi tiết nghệ thuật, chủ đề tư tưởng trong các tác phẩm Ngữ Văn lớp 9.
